Лячэбная база цэнтра ўключае ў сябе шматлікія
(у тым ліку аўтарскія)
методыкі рэабілітацыі дзяцей-інвалідаў з захворваннямі нервовай і касцёва-мышачнай сістэм, вынікам якіх з'яўляюцца парушэнні апорна-рухальнага апарата.Медыцынская рэабілітацыя
У хворага дзіцяці, як і ў здаровага, у першыя гады жыцця закладваецца падмурак яго псіхафізічнага развіцця і значную ролю ў гэтым адыгрывае актыўны рухальны рэжым. Так як нармальнае развіццё дзіцяці і асобных яго сістэм вызначаецца не толькі спадчыннымі фактарамі, але і рухальнай актыўнасцю, якая адпавядае асаблівасцям дзіцячага арганізма ў дадзеным узроставым перыядзе.
Калі дзіця з дзяцінства маларухомае, не набывае неабходных рухальных і сацыяльных навыкаў і ўменняў, яму даводзіцца цяжка з першага года жыцця прыстасоўвацца да сацыяльнага асяроддзя, паколькі навакольнае асяроддзе патрабуе значнага нервова-псіхалагічнага і рухальнага напружання. Усе гэта абумоўлівае функцыянальную непаўнавартаснасць нервова-мышачнага апарата і вядзе да дэфармацыі канечнасцяў і парушэння найважнейшых рухальных і статычных рэакцый, што лімітуе паўнавартаснае развіццё дзіцяці. Недахоп рухальнай актыўнасці ці адсутнасць яе прыводзіць да негатыўных змен у арганізме, што зніжае ўзровень адаптацыі арганізма ў навакольным асяроддзі і прыводзіць да значнага адставання ў сацыяльным развіцці.
Асноўным лімітуючым звяном фізічнага развіцця з’яўляецца абмежаванне або адсутнасць здзяйснення самастойных рухаў у вертыкальным становішчы, што і перашкаджае максімальнай рэалізацыі аздараўлення дзіцяці. Калі малы нарадзіўся з нейкімі рухальнымі парушэннямі і амаль бесперапынна ляжыць нерухома, не пераварочваючыся на бачок, з цяжкасцю падымае галаву і пры кожным руху адчувае цяжкасці, то верагодна, што касцёва-мышачная, вегетатыўна-судзінкавая сістэмы, якія ўдзельнічаюць у забеспячэнні вертыкальнай паставы, г.зн. усяго комплекса антыгравітацыйнай групы цягліц у яго сфарміруецца няправільна. Калі дзіця ў вертыкальным становішчы не здольна самастойна развіваць свае рухі або гэтыя рухі суправаджаюцца мноствам памылковых рэакцый, то развіццё рухальных навыкаў у яго не адбываецца наогул, або адбываецца няправільна. Акрамя таго, пры прыняцці вертыкальнага становішча рухальныя лакамоцыі ўскладняюцца ў сувязі з пераносам масы цела на ступні.
Лячэбная база цэнтра ўключае ў сябе шматлікія (у тым ліку аўтарскія) методыкі рэабілітацыі дзяцей-інвалідаў з захворваннямі нервовай і касцёва-мышачнай сістэм, вынікам якіх з'яўляюцца парушэнні апорна-рухальнага апарата.
Масаж
Класічны масаж. Падводны душ-масаж. Віхравыя ванны. Жамчужныя ванны.Мінеральныя, араматычныя, лячэбныя ванны.
Лячэбны электрафарэз
Лячэбны электрафарэз; электрафарэз прэпаратаў гразі. Парафіна-азакерыталячэнне.
Импульсная электротерапия
Імпульсная электратэрапія: дыядынамаметрыя, ампліпульстэрапія,электрастымуляцыя
Магнітатэрапія мясцовая
Магнітатэрапія мясцовая. Магнітастымуляцыя. Магнітафотатэрапія
Дарсанвалізацыя
Дарсанвалізацыя, ВВЧ-тэрапія, ДМВ-тэрапія .
Светалячэнне
Светалячэнне: УФ-выпраменьванне, лазератэрапія, біяптрон-тэрапія.
Рэфлексатэрапія
Рэфлексатэрапія: іголкатэрапія, лазерапунктура, ВВЧ-пунктура
Тэхнічныя сродкі кампенсацыі
Тэхнічныя сродкі кампенсацыіі: крэслы-калыскі, хадзілкі, кіі.
Трэнажор Гроса
Для больш эфектыўнага выканання фізічных практыкаванняў выкарыстоўваецца трэнажор Гроса, які дазваляе пры недастатковай функцыі цягліц ствараць палегчаныя ўмовы для іх працы, дазуючы аптымальнай нагрузцы на апорна-рухальны апарат, забяспечваючы тым самым нармальную рухомасць у суставах. Трэнажор дазваляе стварыць умовы нават тым дзецям, якія не валодаюць рухальнымі функцыямі выконваць рознага роду практыкаванні ў натуральным вертыкальным становішчы і здзяйсняюць перамяшчэнні ва ўсіх плоскасцях прасторы (наперад, назад, у бок, уверх, уніз), і магчымасць круціцца вакол сваёй восі, не скоўваючы руху рук, ног, а таксама страхуе ад падзення.
Трэнажор дазваляе аднаўляць рухомасць хворых пасля цяжкіх спінамазгавых траўмаў, інсультаў, розных захворванняў апорна-рухальнага апарата і ДЦП (дзіцячы цэрэбральны параліч).
«Трэнажор Гроса» дазваляе стварыць умовы для развіцця каардынаванай работы апорна-рухальнага апарата, маторыкі і стабілізацыі апораздольнасці, што неабходна для фарміравання натуральнай схемы руху і палажэнняў цела, г.зн. тых асноў кіравання рухамі, якія недаступныя хвораму з паталогіяй цягліцавага тонусу.
Пры недастатковай функцыі цагліц ствараюцца палегчаныя ўмовы для іх работы, і адначасова трэнажор засцерагае хворага ад магчымага падзення і траўмаў.
З дапамогай трэнажора можна перамяшчацца ў прасторы, напрыклад, у бытавым памяшканні, бальнічнай палаце, трэніравальнай зале, адкрытай спартыўнай пляцоўцы або лядовай арэне, без старонняй дапамогі пры захаванні вертыкальнага становішча цела. Трэнажор забяспечвае страхаванне пры разнастайных рухах, паваротах тулавам, нахілах і г.д., што мае важнае значэнне ў працэсе рэабілітацыі. Калі дзіця не трымае галаву, то прадугледжваецца спецыяльная шапачка (індывідуальна рэгулюемая), якая мацуецца да трапецыі трэнажора і прытрымлівае галаву ў правільным становішчы, не скоўваючы руху галавы.
У камплект трэнажора ўваходзяць эластычныя цягі для ног (як дапаможны элемент для выканання практыкаванняў на расцяг і крокавых рухаў) і калечкі для рук.
Трэнажор дазваляе выконваць практыкаванні як у вертыкальным, так і ў гарызантальнымом становішчы.
Касцюм "Адэлі"
Лячэбны нагрузачны касцюм «Адэлі» - сучасны эфектыўны сродак рэабілітацыі для хворых з рухальнымі парушэннямі цэрэбральнага паходжання (дзіцячы цэрэбральны параліч, інсульт, чэрапна-мазгавая траўма). Найбольшае ўжыванне ён атрымаў у клінічнай практыцы аднаўленчага лячэння хворых на дзіцячы цэрэбральны параліч (ДЦП).
Касцюм «Адэлі» ўяўляе сабой сілавую сістэму, якая складаецца з апорных элементаў і эластычных рэгулюемых цяг, з дапамогай якой з лячэбнай мэтай ствараецца нагрузка на апорна-рухальны апарат хворага. Касцюм прызначаны для карэкцыі паставы і рухаў хворага.
Прынцып дзеяння лячэбнага касцюма «Адэлі» заключаецца ў фарміраванні моцнага нармалізаванага патоку аферэнтнай імпульсацыі за кошт накіраванай карэкцыі паставы і рухаў хворага з дапамогай апорных і рэгулюемых элементаў і ўздзеянні на рухальны цэнтр галаўнога мозгу з мэтай аднаўлення яго парушаных функцый.
Гэта прыводзіць да разбурэння паталагічных сінергій, якія склаліся, і станаўленню новых нармалізаваных рэфлекторных сувязей, што і аказвае адпаведнае лячэбнае ўздзеянне на структуры цэнтральнай нервовай сістэмы, якія кантралююць рух і гаворку.
З дапамогай лячэбнага касцюма «Адэлі» можна дасягнуць вельмі высокіх вынікаў у паляпшэнні стану хворага. Методыкі «Адэлі» застаюцца эфектыўнымі і на позніх стадыях захворвання, пры якіх традыцыйныя методыкі аказваюць недастатковае ўздзеянне або не аказваюць яго зусім. Методыкі «Адэлі» можна аднесці да лепшых з цяпер існуючых.
Лячэбны масаж
Лячэбны масаж аказвае непасрэдны ўплыў на рэцэптары, размешчаныя на паверхні чалавечага цела, і на больш глыбокія структуры (мышцы, сасуды, унутраныя органы). Правільна падабраная тэхніка спрыяе ўзмацненню кровазвароту і адтоку лімфы з унутраных органаў і тканяў, стымулюе выкід у кроў біялагічна актыўных рэчываў, якія павышаюць ахоўныя сілы арганізма.Вельмі значнае дзеянне лячэбнага масажу - нармалізацыя цягліцавага тонусу (г.зн. пры ўжыванні розных тэхнік павышаны тонус зніжаецца, а паніжаны павышаецца). Паніжэнне цягліцавага тонусу для дзяцей са спастычнай формай ДЦП азначае вызваленне цягліц канечнасцяў для далейшых трэніровак.
Лячэбная фізкультура (ЛФК) - сукупнасць метадаў лячэння, прафілактыкі і медыцынскай рэабілітацыі, заснаваных на выкарыстанні фізічных практыкаванняў, адмыслова падабраных і метадычна распрацаваных. Гэта адзін з самых значных элементаў сучаснага комплекснага лячэння. Асноўным сродкам ЛФК з'яўляюцца фізічныя практыкаванні, якія прымяняюцца ў адпаведнасці з задачамі лячэння, з улікам этыялогіі, патагенезу, клінічных асаблівасцяў, функцыянальнага стану арганізма, ступені агульнай фізічнай працаздольнасці. ЛФК ляжыць у аснове аднаўлення рухальных парушэнняў пры ДЦП. У РРЦДІ прымяняюцца комплексы ЛФК, спецыяльна распрацаваныя для дзяцей з паражэннямі нервовай сістэмы, а таксама ўнікальныя, вядомыя ва ўсім свеце сістэмы фізічнай рэабілітацыі.
Бобат-тэрапія, Укладкі, Шчыт
Бобат-тэрапія адносіцца да метадаў актыўнай кінэзатэрапіі. Уключае ў сябе:
1. Прыгнечанне танічных рэфлексаў і паталагічных абразцоў рухаў шляхам выкарыстання розных палажэнняў асобных частк цела або паставы ўсяго цела, якія дзейнічаюць як інгібітары на абнармальную маторыку і цягліцавы тонус. Гэтая частка бобат-тэрапіі называецца «лячэнне становішчам».
- Развіццё нармальных аўтаматычных і валявых рухаў на аснове рэфлекторна-інгібіруючых пастаў.
- Перанавучанне нармальным узорам руху шляхам злучэння фізічных практыкаванняў з нармальнымі сэнсорнымі ўспрыманнямі. Вядучую ролю адыгрывае прапрыацэптыўная адчувальнасць, а таксама тактыльная стымуляцыя, адчуванне становішча ў прасторы свайго цела і асобных яго частак.
Укладкі (лячэнне становішчам)
Мэта ўкладак - пазбаўленне паталагічных пазіцый у адным або некалькіх суставах або групе цягліц. Укладкі і фіксацыі (палажэнні) маюць вялікае значэнне для фарміравання схемы цела і рухаў. Захаванне на працягу пэўнага часу зададзенай паставы ўсяго цела і (або) частак цела з'яўляецца эфектыўным сродкам прафілактыкі ці карэкцыі заганных палажэнняў. У цяперашні час у практыцы ЛФК прымяняюцца некалькі відаў укладак.
Шчыт (лячэнне становішчам)
Шчыт складаецца з дзвюх частак: вертыкальнай сценкі і гарызантальнай пляцоўкі для апоры. Ён ужываецца для вертыкалізацыі цела дзіцяці. Выкарыстоўваецца для ліквідацыі контрактур у каленных і галёнкаступнёвых суставах.
Бальнеалагічная тэрапія, Фізіятэрапія
Бальнеалагічная тэрапія
Актыўнай бальнеалагічнай працэдурай з'яўляецца падводны душ-масаж, які звычайна прызначаецца дзецям школьнага ўзросту. Працэдура складаецца з уздзеяння на хворага, які знаходзіцца ў цёплай ванне, струменем вады пад ціскам 0.5 - 4 атм. Падводны душ - масаж уяўляе сабой удалае спалучэнне ўплыву цёплай ванны і масажу і шырока ўжываецца для лячэння захворванняў апорна-рухальнага апарата.
Знаходжанне хворага ў цёплай вадзе вядзе да паслаблення мускулатуры тулава і канечнасцяў. Гэта дае магчымасць масажаваць струменем вады глыбока размешчаныя тканіны. Паляпшэнне мясцовага кровазвароту забяспечвае трафічны, супрацьзапаленчы і расслабляльны ўплыў падводнага душа-масажу. Дзеці добра пераносяць падводны душ - масаж. Пасля працэдуры паляпшаецца агульнае самаадчуванне, узнікае адчуванне лёгкасці, бадзёрасці, свежасці. Такі стан утрымліваецца некалькі гадзін.
Фізіятэрапія
Фізіятэрапія - гэта сукупнасць метадаў лячэння розных захворванняў з дапамогай фізічных фактараў, такіх як электрычны ток, магнітнае выпраменьванне, цяпло, паветра, святло і многіх іншых. Фізіятэрапія - гэта неад'емная частка перыяду рэабілітацыі пасля цяжкіх траўм, а таксама палачка-ратавалачка пры хранічных захворваннях розных органаў.
Фізіятэрапія актыўна развіваецца. На сённяшні дзень існуе маса розных метадаў, якія дазваляюць дабратворна ўплываць як на арганізм у цэлым, так і на лакальныя праблемныя месцы. Кваліфікаваны фізіятэрапеўт з дапамогай спецыяльнага абсталявання падбірае лячэбныя працэдуры, улічваючы асаблівасці пацыента, яго ўзрост і стадыю развіцця захворвання.
Фізіятэрапеўтычныя працэдуры, як правіла, бязбольныя і не выклікаюць алергічных рэакцый ці іншых пабочных эфектаў. Аднак, большасць з іх мае супрацьпаказанні, таму неабходна кансультацыя лекара фізіятэрапеўта.
Метад TOMATIS
З мэтай пашырэння магчымасцяў рэабілітацыі дзяцей-інвалідаў з парушэннямі апорна-рухальнага апарата Цэнтр за кошт сродкаў МДГА «ЮніХелп» навучыў спецыялістаў трэнінгу па метадзе TOMATIS, падчас навучання яны атрымалі навыкі працы з апаратам TalksUp, таксама набылі два ліцэнзаваных у Еўропе і Расіі апарата TalksUp. Метад TOMATIS - метад нейрасэнсорнай гукавой стымуляцыі. Адносіцца да метаду педагагічнага ўздзеяння. Галіны ўжывання розныя: псіхаматорныя парушэнні, засмучэнні маўленчага і псіхамаўленчага развіцця, парушэнні ўвагі, первазіўныя засмучэнні развіцця, праблемы навучальнасці, эмацыянальныя і афектыўныя засмучэнні, цяжкасці сацыяльнай адаптацыі.
Педагогі на прыёме дзяцей у рамках прыёмна-кансультатыўнай камісіі знаёмяць і растлумачваюць інфармацыю аб новым педагагічным метадзе TOMATIS, як сродку павышэння якасці рэабілітацыі і сацыяльнай адаптацыі дзяцей-інвалідаў у грамадства. З улікам асноўнага клінічнага дыягназу, спадарожнага дыягназу, рэкамендацый ЦКРНіР, узросту, індывідуальных асаблівасцяў спецыялісты выяўляюць у першыя дні заезду дзяцей, якія маюць патрэбу ў правядзенні курсу. Працэдура прызначаецца толькі пасля кансультацыі з лекарам неўролагам, пры наяўнасці ЭЭГ галаўнога мозгу за апошнія 6 месяцаў. Маюцца пэўныя проціпаказанні: гідрацэфалія, анкалагічныя захворванні, парушэнне слыху больш за 60%, эпілепсія, сутаргавая гатоўнасць у анамнезе. У маі-чэрвені педагогі выявілі 9 дзяцей, якія маюць патрэбу ў правядзенні працэдуры. З бацькамі былі праведзены гутаркі пра метад правядзення працэдуры, выяўлены мэты і чаканні бацькоў па заканчэнні працэдуры. Да спецыялістаў звярнуліся 8 бацькоў, з якімі былі праведзены першасныя кансультацыі для збору інфармацыі аб індывідуальных асаблівасцях дзіцяці. У працэсе гутаркі высветлілася, што дзецям працэдура проціпаказаная.
З верасня месяца прайшлі працэдуру 34 дзіцяці, з іх 6 дзяцей праслухалі па дзве, тры праграмы. Падбор спецыялістамі праграм ажыццяўляецца з улікам індывідуальных асаблівасцяў і патрэбаў дзіцяці, запыту бацькоў, вынікаў папярэдняй праграмы, магчымасцяў дзяцей. Маецца 10 праграм праслухоўвання першага ўзроўню: першапачатковая, асноўная, праблемы з эмоцыямі, прамовай, памяццю і ўвагай. Кожная праграма складаецца з 13 музычных трэкаў. Музыка ў кожным трэку адфільтравана па частаце ў залежнасці ад задачы, якую праследуе. Працягласць кожнай праграмы роўная 26 гадзінам на 13 дзён.
Пасля завяршэння кожнай праграмы спецыяліст праводзіць абавязковую гутарку з дзіцём і бацькамі, анкетаванне бацькоў. Таксама праводзяцца гутаркі з выхавацелямі, настаўнікамі-дэфектолагамі, настаўнікамі-прадметнікамі, кіраўнікамі гурткоў, якія працуюць з дзіцём, з мэтай выяўлення дасягнутых змяненняў або іх адсутнасці. У 24 дзяцей адзначана станоўчая дынаміка: упэўненасць у сабе, жаданне вучыцца, павысілася самаацэнка, матывацыя да вучобы, палепшыліся паводзіны, назіраецца дынаміка ў маўленчым развіцці, палепшылася раўнавага і каардынацыя, павялічылася здольнасць да зносін, самаадчуванне і інш.
Метад TOMATIS дапаўняе прафесійнае суправаджэнне і дазваляе значна палепшыць вынікі працы спецыялістаў, але ні ў якім разе не можа замяніць работу спецыялістаў.
Педагог сацыяльны Спецыяліст 1-га ўзроўню методыкі TOMATIS - Шнып Лідзія Леанардаўна
